POM, mühendislik plastikleri arasında yer alan ve yüksek performans özellikleriyle dikkat çeken bir malzemedir. POM, üstün mekanik dayanıklılık, düşük sürtünme katsayısı, kimyasal direnç ve mükemmel işlenebilirlik özelliklerine sahiptir, bu da onu birçok endüstriyel uygulamada vazgeçilmez bir malzeme yapar.
Fiziksel Özellikler:
- Yoğunluk (Density):
- Değer: 1.41–1.43 g/cm³
POM, orta derecede yoğun bir malzemedir. Bu yoğunluk değeri, malzemenin hem hafif hem de sağlam olmasını sağlar. Hem taşıma hem de mekanik işlevsellik açısından bu özellik büyük önem taşır.
- Değer: 1.41–1.43 g/cm³
- Erime Sıcaklığı (Melting Point):
- Değer: 175-180°C
POM’un kristalin yapısı, yüksek sıcaklıklara dayanmasına yardımcı olur. Bu malzeme, belirli bir sıcaklık seviyesine ulaşmadan önce sıvı hale gelmez, bu da onu yüksek ısıl koşullarda kullanıma uygun kılar.
- Değer: 175-180°C
- Cam Geçiş Sıcaklığı (Glass Transition Temperature):
- Değer: -60°C
POM’un düşük cam geçiş sıcaklığı, onu soğuk ortamlarda bile esnek ve dayanıklı kılar. Bu özellik, düşük sıcaklıklarda performans kaybını engeller.
- Değer: -60°C
- Shore D Sertlik:
- Değer: 70-85
POM, oldukça sert bir malzemedir. Shore D sertlik testi ile ölçülen bu değer, malzemenin aşınmaya karşı dayanıklılığını artırır. Ayrıca, POM’un uzun süreli kullanımda bile formunu korumasını sağlar.
- Değer: 70-85
- Nem Emilimi (Moisture Absorption):
- Değer: %0.2–0.7
POM, nemi düşük oranda emer. Bu da, nemli ortamlarda bile malzemenin mekanik özelliklerini korumasını sağlar. Bununla birlikte, yüksek nem ortamlarında bile stabil kalır.
- Değer: %0.2–0.7
- Sürtünme Katsayısı (Coefficient of Friction):
- Değer: Düşük
POM, düşük sürtünme katsayısına sahip olduğu için, özellikle hareketli parçaların üretiminde tercih edilir. Düşük sürtünme, aşınmayı azaltır ve enerji kaybını en aza indirir.
- Değer: Düşük
Teknik Özellikler:
- Çekme Dayanımı (Tensile Strength):
- Değer: 60-70 MPa
POM, oldukça yüksek bir çekme dayanımına sahiptir. Yani, POM’a uygulanan çekme kuvveti sonucunda malzeme, yüksek bir direnç gösterir. Bu, malzemenin dayanıklı olduğu ve uzun ömürlü olduğu anlamına gelir.
- Değer: 60-70 MPa
- Gerilme Modülü (Tensile Modulus):
- Değer: 2.5–3.5 GPa
Gerilme modülü, malzemenin elastik özelliklerini tanımlar. POM’un yüksek gerilme modülü, onun sert ve esnek özelliklerini gösterir.
- Değer: 2.5–3.5 GPa
- Darbelere Dayanıklılık (Impact Strength):
- Değer: Orta düzeyde (odaklanmış koşullara bağlı olarak değişir)
POM, genellikle oda sıcaklığında iyi bir darbe dayanıklılığına sahiptir. Ancak, çok düşük sıcaklıklarda bu dayanıklılık azalabilir.
- Değer: Orta düzeyde (odaklanmış koşullara bağlı olarak değişir)
- Erime Isısı (Thermal Stability):
- Değer: 80-100°C arasında sürekli kullanım sıcaklığı
POM, 100°C’ye kadar stabil kalabilir ve sıcaklık değişimlerine dayanıklıdır. Ancak, 100°C’nin üzerinde malzemenin mekanik özelliklerinde kayıplar olabilir.
- Değer: 80-100°C arasında sürekli kullanım sıcaklığı
- Kimyasal Dayanıklılık:
POM, birçok asidik ve bazik ortama dayanıklıdır ve çoğu çözücüye karşı direnç gösterir. Ancak, güçlü oksitleyicilerle teması ve aşırı yüksek sıcaklıklara uzun süre maruz kalması kimyasal bozulmaya yol açabilir.
POM’un Endüstriyel Kullanım Alanları
POM’un üstün fiziksel ve kimyasal özellikleri, onu çeşitli endüstriyel uygulamalar için ideal bir malzeme yapmaktadır. Aşağıda POM’un yaygın kullanım alanlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
1. Otomotiv Endüstrisi
Otomotiv sektöründe POM, düşük sürtünme katsayısı ve yüksek dayanıklılığı ile önemli bir malzeme haline gelir. POM, dişli sistemlerinde, fren mekanizmalarında ve yakıt sistemi bileşenlerinde yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, otomobil iç donanımında yer alan kollar, tutacaklar ve düğmeler gibi estetik parçaların üretiminde de tercih edilir.
2. Makine ve Otomasyon
POM, endüstriyel makinelerde ve otomasyon sistemlerinde hareketli parçaların üretiminde kullanılır. Dişliler, rulmanlar, makaralar ve diğer küçük mekanik parçalar POM’dan üretilir. POM’un düşük sürtünmesi, bu parçaların verimli çalışmasını ve uzun ömürlü olmasını sağlar.
3. Elektrik ve Elektronik
Elektriksel yalıtım malzemesi olarak POM, kabloların ve soketlerin yapısında kullanılır. Aynı zamanda çeşitli elektronik cihazların iç donanımlarında yer alan hassas parçaların üretiminde de kullanılır. POM’un yüksek elektriksel izolasyon özellikleri, onu elektronik endüstrisi için mükemmel bir malzeme yapar.
4. Tıbbi Cihazlar
POM, biyolojik uyumluluğu sayesinde tıbbi cihazlarda kullanılır. Enjektörler, iğneler ve dişçilik ürünleri gibi cihazlar, POM’un hijyenik özellikleri ve dayanıklılığı sayesinde üretilebilir. Ayrıca, suya dayanıklılığı nedeniyle içme suyu sistemlerinde de tercih edilir.
5. Ev Eşyaları
POM, beyaz eşya sektöründe de yaygın bir malzemedir. Çamaşır makineleri, buzdolapları, mikserler gibi ev aletlerinin iç mekanizmalarında POM kullanılır. Ayrıca, mutfak gereçleri ve oyuncaklar gibi estetik gereksinimleri olan ev eşyalarında da kullanılır.
6. İnşaat ve Yapı Endüstrisi
POM, inşaat sektöründe pencere, kapı donanımları ve iç mekan parçalarında kullanılır. Bu malzeme, inşaat malzemeleri için estetik, dayanıklı ve uzun ömürlü bir çözüm sunar. Ayrıca, pencere menteşe sistemlerinde, kilitlerde ve kılavuzlarda yaygın olarak kullanılır.
7. Tekstil ve Giyim Endüstrisi
POM, tekstil ürünlerinin aksesuarlarda kullanılır. Düğmeler, fermuarlar ve diğer küçük parçalar, POM’un dayanıklılığı ve estetik yüzeyi sayesinde üretilebilir. Ayrıca, tekstil ürünlerinin fonksiyonel parçalarında da POM kullanımı yaygındır.
8. Denizcilik ve Havacılık
POM, denizcilik ve havacılık sektörlerinde de kullanılmaktadır. Özellikle tekne parçaları, yelkenli makaraları ve iç mekan bileşenlerinde yer alır. POM’un tuza karşı dayanıklı olması, deniz ortamlarında da uzun süreli kullanımı mümkün kılar.